ترمز دوچرخه از هر نوعی که باشد شامل قطعاتی مانند کت ترمز، لقمه ترمز،
کالیپر، دیسک ترمز و سیم ترمز است. به‌طورکلی ترمز دوچرخه به دو گروه مختلف
با سیستم‌های متفاوت تقسیم‌بندی می‌شود که شامل ترمزهای طوقه‌ای و ترمزهای
دیسکی است. هرکدام از این مدل‌ها نیز خود شامل مدل‌های متفاوتی می‌شود که
برای ترمز دوچرخه ساده و حرفه‌ای مناسب هستند و در ادامه به آنها اشاره
می‌کنیم.
ترمزهای طوقه‌ای یا Rim Brake
سیستم سازوکار انواع ترمز دوچرخه قدیمی به‌گونه‌ای است که دو عدد لقمه
پلاستیکی روی طوقه متصل می‌شود و با فشار دادن کابل، حرکت طوقه‌ها متوقف
می‌شود و برای ترمز دوچرخه ساده مناسب است. ترمز طوقه‌ای نیز خود به دو نوع
کالیپر یا Caliper و کانتیلیور یا Cantilever تقسیم‌بندی می‌شود و هرکدام
انواع متفاوتی را شامل می‌شوند.
• کالیپر: ترمزهای کالیپر توسط یک پیچ مرکزی به دوشاخ جلویی متصل
می‌شوند. اندازه این ترمزها کوچک است و از همین رو فضای کمی را اشغال
می‌کنند. مزیت استفاده از این ترمزها تنظیمات راحت، قیمت ارزان و وزن پایین
است. از معایب این ترمز نیز میتوان به این نکته اشاره کرد که ترمزهای
کالیپر در محیط‌های مرطوب و گل‌ولای کوهستان عملکرد ضعیفی دارند.
• U-Brakes: تنها تفاوت این ترمزها با ترمز کالیپر محل قرارگیری اهرم‌ها
روی دوچرخه است. در ترمزهای یو بریک هرکدام از اهرم‌ها با یک پیچ به بدنه
متصل می‌شوند. این ترمزها معمولاً در دوچرخه‌های BMX مورداستفاده قرار
می‌گیرند.
• ترمزهای Cantilever: این ترمزها نیز به چند مدل دسته‌بندی می‌شوند که
در ادامه به ذکر آن خواهیم پرداخت. برای خرید ترمز دوچرخه کانتیلیور لازم
به ذکر است که برای نصب این ترمزها دو بازوی مستقل در دو طرف دوچرخه وصل
می‌کنند.
• ترمزهای V-brake: اهرم‌های این ترمز در دوشاخ جلویی دوچرخه قرار
می‌گیرند. این ترمزها دو اهرم جدا دارند که روی هرکدام از این اهرم‌ها
جایگاهی برای اتصال پد ترمز در نظر گرفته شده است.
• ترمزهای Mini-V Brakes: این ترمزها دقیقاً مانند ترمزهای وی بریک است
با این تفاوت که اهرم‌های کوچک‌تری دارند. این ترمزها برای دوچرخه‌های BMX
مناسب هستند.
• ترمز X-Brakes: در سازوکار این ترمزها دو محور متقاطع توسط یک کابل به
هم متصل می‌شوند. این ترمزها شباهت‌های زیادی به ترمزهای وی بریک دارند.
تا اینجا ترمزهای طوقه‌ای را بررسی کردیم که از انواع ترمز دوچرخه قدیمی
به شمار می‌روند. با ما همراه باشید تا در ادامه به بررسی و معرفی ترمزهای
دیسکی بپردازیم.
ترمزهای دیسکی دوچرخه کوهستانی
انواع ترمز دیسکی شباهت‌های زیادی به ترمزهای موجود در ماشین و
موتورسیکلت دارند و به دو نوع ترمزهای دیسکی - مکانیکی و ترمزهای دیسکی -
هیدرولیکی تقسیم‌بندی می‌شود. سیستم این ترمزها به شکلی طراحی شده که
صفحه‌ای به نام روتور Rotor در مرکز چرخ‌ها و در میان پدهایی قرار گرفته که
این پدها زمانی که ترمز می‌کنید به صفحه روتور می‌چسبند و از این طریق
باعث کاهش سرعت و متوقف شدن دوچرخه می‌شوند. در ادامه انواع ترمز دیسکی را
که پیش‌تر ذکر کردیم، بررسی می‌کنیم:
• ترمزهای دیسکی - مکانیکی: مکانیسم این ترمزها به شکلی طراحی شده که
نیرو از طریق کابل به لنت منتقل شود. این ترمزها به نسبت ترمزهای هیدرولیکی
سیستم ساده‌تری دارند و قیمت آنها نیز پایین‌تر است. از مزایای خرید ترمز
دوچرخه دیسکی میتوان به عملکرد عالی در هوای برفی و بارانی و عملکرد خوب
این ترمز در زمان تاب داشتن طوقه اشاره کرد. مانند هر محصولی این ترمز نیز
معایب خود را دارد که شامل امکان پارگی و زنگ‌زدگی سیم ترمز و ترمزگیری با
نیروی زیاد می‌شود. همچنین لازم به ذکر است که تعمیر و نگهداری این ترمزها
به تخصص نیاز دارد.
• ترمزهای دیسکی - هیدرولیکی: از این نوع از ترمزها به دلیل سیستم
پیشرفته موجود در آن در دوچرخه‌های حرفه‌ای استفاده می‌شود. به دلیل
تکنولوژی جدیدتر به‌کاررفته در این ترمزها بهترین و قوی‌ترین عملکرد را در
ترمزگیری از خود نشان می‌دهند. از مزایای این ترمزها میتوان به این موارد
اشاره کرد:
o در این ترمزها جابه‌جایی اهرم خیلی کم اتفاق می‌افتد.
o در صورت تاب برداشتن طوقه، این ترمز به‌راحتی به کار خود ادامه می‌دهد.
