1- توصیه می شود در تمام فصول سال بخصوص در زمستان لایه اول و دوم پوشاک
اضافه همراهتان باشد چرا که در طی فعالیت، بدن شما تعریق میکند که اثر آن
خیس شدن لباس های زیرین است(لایه اول) و هنگامی که جائی مثل چادر یا جان
پناه مستقر میشویم بدن به طور طبیعی با توجه به اختلاف دمای لباس خیس و
پوست بدن ، ناخواسته میل به جابجائی یا بعبارتی خشک کردن لباس خیس دارد و
یا میتوان اینگونه تعبیر کرد که لباس خیس گرمای بدن را برای خشک کردن خود
با تمام قوا دریافت خواهد کرد که نتیجه آن اینست که ابتدا دمای سطح پوست و
سپس دمای مرکزی بدنمان پایین می آید و آثار جانبی آن لرزی است که به یک
باره بر تن ما وارد می شود که خود هشداراولیه سرمازدگی است بنابراین هیچگاه
ازهمراه داشتن لباس اضافه و تعویض آن اجتناب نکنیم گرچه تعویض آن در شرایط
دشوار باشد
۲- در زمستان و بخصوص شب مانی در جان پناه و پناهگاهها بهتر است بجای
قمقمه ها و بطری های پلاستیکی از قمقمه های آلومینیومی یک جداره استفاده
نمائیم که برای خشک کردن لباسهایمان مناسب است بدین صورت که بطری پر از آب
را نیم بند می بندیم (2 سانتی متر آن خالی باشد) بر روی شعله میگذاریم پس
از جوشیدن آب ، درب را محکم بسته و گتر و لباس و کلاه و دستکش و پوشاک خود
را به دور آن پیچیده و خشک می نمائیم ( شاهد بخار شدن رطوبت خواهیم بود )
همچنین میتوان آنرا داخل پوش کفش گذاشت و روی آنرا پوشاند تا رطوبت ناشی از
تعریق پا از پوش خشک شود
3- در صورتی که کیسه خواب ما ضعیف است میتوان از پوش کیسه خواب که از
جنس شمعی یا گرتکس باشد استفاده نمود (ترجیحا گرتکس) که این استفاده دو
کاربرد اساسی دارد: نخست پوش دوم همانند عایق عمل خواهد کرد ، در ثانی مانع
کثیف شدن کیسه خواب می شود تا از شستشوی آن اجتناب نمائیم چرا که با هر
بارشستشو از کارائی لایه های داخلی و بیرونی کیسه خواب کاسته می شود و حالت
عایق در کاور کیسه و حالت چرب بودن و پف کردن پرهای کیسه خواب های پر از
بین خواهد رفت
4- چنانچه پیش بینی شما از کیسه خواب همراه اشتباه از آب در آمد و با
سرمای بیشتری مواجه شدید یا به یک مصدوم سرما زده مواجه شدید و او را داخل
کیسه خواب خواباندید قمقمقه آب آلومینیومی خود را به شرح بند 1 پر از آب
جوش درون کیسه قرار دهید، با این توضیح که آنرا به لباس یا پارچه پیچیده
درون کیسه بگذارید تا به مرور هم شما و هم لباس ها و پوش کفش و دستکش که
داخل کیسه خواب همراه برده اید گرم بماند.
5- با توجه به اینکه دفع ادرار درزمستان کمی سخت است و بایستی از کیسه
خواب گرم جدا شد و ناچارا دل به سرما سپرد توصیه میشود با توجه به
مدر(ادرارآور) بودن چایی از مصرف آن خودداری و نبات داغ (آب جوش و
نبات)استفاده نمائید که هم بدن را گرم میکند و هم با توجه به طبع گرمی که
نبات دارد باعث سردی طبع ما نمی شود و به تبع آن بیرون روی کمتری را خواهیم
داشت (چنانچه افراد دچار بیماری خاصی نباشند).
6- بارها شاهد بوده
ام که عده ای از دوستان که در برنامه های سنگین همراه با شبمانی زمستانی
بوده اند به لحاظ سختی های بیرون روی جهت دستشوئی از مصرف مایعات بخصوص در
شب اجتناب میکنند که این امر میتواند آسیب های جدی به بافت های درونی بدن
از جمله کلیه ها وارد نماید لذا توصیه میشود دوستان به شرح بند 5 اقدام
نموده تا در ادامه صعود یا فرود ، عضلاتی روان داشته باشند ، یادمان باشد
بدن ما درصد زیادی از بدن ما از مایعات است که هر چقدر میزان آن کمتر باشد
برای سایر اعضاء بدنمان مشکلاتی را به وجود خواهد آورد که از جمله آنها
میتوان به انقباض عضلات بدن بخصوص پاها اشاره نمود.
7- در شبمانی ها بخصوص اگر در چادر باشد از یک کیسه نایلونی برای
قراردادن کفشها استفاده نمود تا در معرض کولاک و سرمای مستقیم نباشد و
البته پوش های آنرا باید جدا کرده و بعد از استفاده در چادر یا جان پناه
نظافت کرده و داخل کیسه خواب انداخت.
8- چنانچه شخصی دچار یخ زدگی در انگشتان دست و پا شده و قصد کمک به او
را دارید قبل از پوشاندن جوراب و دستکش اضافه با " بازدم کردن هوا " کردن
در داخل جوراب و دستکش هوای دهان خود را درون آن بدمید تا کمی گرم شود.
9- در شب مانی ها بارها تجربه کرده ام که وجود چند برگ روزنامه باطله کم
حجم و کم وزن فوق العاده کاربری دارد چه بعنوان سفره اضطراری و چه برای
زیر انداز چراغ خوراک پزی و ... که هر گونه رطوبت احتمالی را به راحتی جذب
میکند.
10- داشتن برنامه غذایی مناسب و پر کالری میتواند انرژی لازم برای یک
برنامه پر تحرک و انرژی بر را تامین نماید فراموش نکنیم عمده غذای ما باید
از کربوهیدراتها باشد که در نان و غلات و برنج و ... است و از غذاهای پر
حجم و کم کالری همانند کنسروهای آماده بادمجان و ... خوددداری نمائیم.
11- از تقلای زیاد و بی مورد در صعودهای زمستانی اجتناب کنیم چرا که
باعث تعریق بیشتر شده و ممکن است دمای مرکزی بدن به سمت پوست و سپس بصورت
تعریق خارج از پوست دفع گردد که نهایتا این تعریق مصرف آب بالایی را می
طلبد که عدم مصرف آب که عموما فراموشش میکنیم باعث عوارض دیگری خواهد شد.
12- در صعود های زمستانی از همراهانی که دچار مشکل سرمازدگی میشوند
مستمر سئوال کنیم تا از وضعیت او مطلع شویم و جوابهای لرزان و متفرقه
میتواند به ما در شناخت وضعیت موجود کمک نماید (ممکن است مصدوم بارها به
زمین بخورد که خود نشانه ایست از ایجاد عارضه که باعث تاری دید می شود و یا
مدام سئوال میکنند: پس کی میرسیم که ناشی از یک نوع اضطرار است).
13- در صعود های زمستانی حداکثر تلاشمان برای تنفس از راه بینی باشد اما
با توجه به حجم اکسیژن گیری کم از راه بینی میتوان از دهان هم به صورت غیر
مستقیم نفس گرفت که در این صورت نباید مستقیم دهان را باز و نفس را وارد
ریه ها کرد و بایستی با بستن جلو دهان هوا را از درون شال گردن یا دستمال
سر تمیز عبور داد تا باعث سرمازدگی لوزه ها و ریه نشود و اگر شال و ...
نبود دستانمان را جلو دهانمان حایل کنیم ضمنا در وقت خواب نیست با پارچه
صورت خود را بپوشانیم (تجربه شخصی سال 91 بنده که رکاب زدم و مستقیم از هوا
تنفس مسکردم که باعث سرمازدگی ریه شد و نه تنها زمستان 91حتی یک شب هم
نتوانستم شب مانی داشته باشم بلکه تا 6 ماه احساس میکردم به اندازه یک
لوبیا گلوی من خشک شده و با سرفه و آب خوردن در شب و نیمه شب آنرا مرطوب
نگهدارم تا سرفه نکنم).
14- در صعود های زمستانی ساعت بند فلزی و گردن بند و ... میتواند از
طریق " همرفت " گرمای بدن را گرفته و به بیرون هدایت نماید که ممکنست باعث
یخ زدگی موضعی شود که بهتر است اینهارا از خودمان دور نگهداریم
15- در صورتی که قصد دارید فلاسک چایی را پر نمایئد برای طولانی شدن
نگهداری آب گرم ، ابتدا فلاکس را پر کرده و سپی خالی نموده و مجددا بگذارید
جوش بیاید و سپس داخل فلاکس بریزید و اگر چند نفر فلاکس همراه دارید ابندا
یک فلاکس را بصورت جمعی مصرف و سپس به سراغ فلاکس های دیگر بروید (خالی
ماندن بخشی از فلاکس باعث ورود هوا شده و مایع بافی مانده را زود خنک خواهد
کرد).
16- در شب مانی ها بارها شاهد بوده ایم که تجمع ادرار از سوئی و تنبلی
در دفع نیمه شب و در سرما باعث شده که خواب خوبی نداشته باشیم لذا توصیه می
شود بجای دو یا سه ساعت لولیدن داخل کیسه خواب که عوارض بدی هم دارد سرما
را بجان بخریم و یا از بطری ادار مخصوص استفاده نمائیم
۱۷- از آویزان کردن وسایل به خود اجتناب کنیم که به وقت زمین خوردن باعث
آسیب های جدی خواهد شد بخصوص در زمستان که تثبت شدن بر روی برف و یخ سخت
است
آنچه خدمت شما همنوردان عزیز ارائه گردید ما حصل تجربه ای بود که شخصا
یا به واسطه دوستانی چون شما کسب شده که تقدیم حضورتان گردید و قطعا نمی
تواند مستند قلمداد گرددو یا خطایی به آن وارد نباشداما میتواند باعث روان
شدن برنامه و لذت بیشتر باشد که قطعا از خصوصیات هر فرد تبعیت میکند
با توجه به حساسیت های صعود به ارتفاعات در فصل سرما و با عنایت به ناپایداری شرایط جوی در فصل سرد، توجه عموم علاقه‌مندان به ورزش کوه نوردی را به نکات ایمنی زیر جلب می نمائیم :
1- همراه داشتن
کفش و پوشاک کافی و مناسب فصل
2- آگاهی یافتن
از وضعیت آب و هوایی، پیش از صعود به ارتفاعات
3- آگاه کردن
خانواده، نزدیکان یا دوستان از جزئیات زمانی و مکانی صعود و برگشت
4- استفاده
از مسیرهای مشخص و پاکوب شده جهت صعود و فرود
5- زمان بندی
مناسب برای به پایان رساندن برنامه پیش از تاریکی هوا (بهترین زمان بازگشت از صعود : ساعت ۱۴(هر جا بودیم)
6- به همراه داشتن
وسایل
ضروری کوهستان شامل : مواد خوراکی کافی و وعده خوراکی اضافه، تجهیزات
روشنـایی، سـوت، قطب نما، نقشه منطقه ای کوهستان، کمکهای اولیه، چاقو،
کبریت، کارت شناسایی، گوشی همراه
7- اشراف داشتن
بر منطقه صعود از لحاظ مسیرها و نقاط خطرناک (پرتگاهها، مناطق بهمن خیز، مناطق با احتمال ریزش سنگ و ...)
8- خودداری
از صعود انفرادی، همراه بودن با گروه و افراد مجرب
9- پرهیز
از اجرای برنامه هایی که فراتر از توانایی جسمی، فنی و روحی است.
10- خودداری
از رفتن به ارتفاعات تا ۷۲ ساعت پس از بارش برف (به لحاظ احتمال ریزش بهمن)
11- استفاده
از لباسهایی با رنگهای واضح (قرمز، زرد و فسفری)
12- توجه
به علائم هشدار دهنده، تابلوهای راهنمای مسیر، هشدارهای افراد مجرب، امدادگران و افرادی که از ارتفاع برمی گردند.
13- فراگیری
آموزش های کوهنوردی در مراجع ذیصلاح (هیئت های کوهنوردی و باشگاهها)
14- همراه داشتن
شماره تماس ارگانهای امدادرسان منطقه (اورژانس،هلال احمر، نیروی انتظامی)
اگر در کف پای شما قوس زیادی دیده می شود به طوریکه در رد پایتان، قسمت میانی پایتان خیلی باریک است پایتان قوسی است. اگر کف پایتان قوسی است حتما شما underpronator(بیرون گردان) هستید یعنی
هنگام دویدن پای خود را به بیرون می گردانید. این افراد بهتر است به طور
دوره ای کف پایشان را اندازه بگیرند چون ممکن است به تدریج قوس کف پایشان
بخوابد و پایشان درازتر شود. شما به کفش های منعطف با کفی نرم نیاز دارید
که شوک وارد شده به پا را بگیرد. به دنبال واژه ی flexible(قابل انعطاف) یا cushioned(ضربه گیر) باشید. کف این کفش ها از مواد نرم تر و سبکتری ساخته می شوند.
اگرکف
پای شما قوس زیاد نداشته باشد یا صاف نباشد پس نرمال است. در این صورت شما
انتخاب گسترده ای در خرید کفش دارید، از کفش هایی که برای کسانی که پای
طبیعی دارند تا کفش مخصوص کسانی که صافی کف پایشان یا قوس آن کم است. و کفش
هایی که پایداری زیاد یا کنترل حرکت زیادی دارند انتخاب نکنید.
