درباره من
درود . در صورت نیاز به شماره: 09172618717 تماس بگیرید
ادامه...
کوهنوردی چیست؟ آشنایی با قوانین و مقررات
کوهنوردی چیست و چرا جذاب است؟ حتما با این ورزش متفاوت و مهیج، آشنایی هر چند کوتاه دارید. به جرات می توان گفت یکی از زیباترین و لذت بخش ترین ورزش های دنیا، کوهنوردی است. با تجربه این ورزش، به لذت توصیف ناپذیر آن پی خواهید برد. وقتی به بالاترین قله های دنیا قدم می گذارید احساس قدرت و سبکی را تجربه می کنید. کوهنوردی دریچه ای جدید برای زندگی هر انسانی که از زندگی پرتکرار روزمره خسته شده و به دنبال راهی برای داشتن زندگی متنوع همراه با ماجراجویی است. با کوهنوردی همیشه روحیه ای شاداب همراه با آرامش درونی را خواهید داشت. فراموش نکنید که خرید تجهیزات کوهنوردی حرفه ای و مناسب باعث می شود شما صعودی دلچسب و راحت تر را تجربه کنید.
تاریخچه کوهنوردی
این ورزش ریشه در قرن
هجدهم و نوزدهم در اروپا و کوهای آلپ دارد. در همان سال ها اولین کوهنوردان با
صعود به بلندترین قلل، برنامه های خود را اجرا کردند. در سال های بعد این جریان پا
به نقاط سایر جهان گذاشت و به عنوان یک ورزش جذاب شناخته شد.
در سال های بعد کوه های مختلفی مانند رشته کوه آند و سایر قلل بلند، صعود شدند.
اولین صعودها در جهان در بازه بین سال های ۱۹۵۰ تا ۱۹۶۰ توسط کوهنوردان حرفه ای انجام شد. در سال ۱۹۵۰ اولین هشت هزاری
صعود شد و قله اورست که بلندترین کوه در جهان شناخته می شود در سال ۱۹۵۳ توسط کوهنوردان حرفه ای ادموند هیلاری و تنزینگ نورگی برای اولین بار صعود
شد و در تاریخ کوهنوردی به ثبت رسید. در همان سال ها بسیاری از شرکت های بزرگ شروع
به طراحی لوازم کمپینگ و کوهنوردی به گونه ای دیگر کردند تا راحتی کوهنورد را به
همراه داشته باشد.
کوهنوردی چه نوع ورزشی شناخته می شود؟
از آن جا که مدت زمان کوهنوردی بالا است و ورزش های بالای 6 ساعت به عنوان ورزش فوق استقامتی شناخته می شود، کوهنوردی در این دسته قرار می گیرد. در ورزش کوهنوردی به علت وجود خطرات به عنوان یک ورزش اکستریم نیز شناخته می شود. همچنین این ورزش با نام فعالیت های فضای باز یا Outdoor نیز می توان نام برد. کوهنوردی در تمام فصول امکان پذیر است که البته این موضوع را نباید فراموش کنید تجهیزات و لوازم مورد نیاز کوهنوردی در زمستان با تابستان متفاوت و بیشتر است.
سبک های کوهنوردی حرفه ای چیست؟
این ورزش مهیج و جذاب دارای دو سبک زیر است:
۱. سبک محاوره ای یا اکسپدیشن کوهنوردی
در این سبک کوهنوردان حجم زیادی از تجهیزات را با خود به همراه دارند و با ثابت کشی و بالا پایین شدن در کوهستان مسیرها را پیمایش و گشایش می کنند. سبک کوهنوردی اکسپدیشن، به طور معمول از تیم های بزرگ بهره گرفته می شود.
مزایا و معایب سبک اکسپدیشن (محاوره ای):
- گروه های کوهنوردی بزرگ تر با نفرات بیشتر
- جا به جایی بین کمپ ها برا حمل تجهیزات مورد نیاز در کمپ های بالاتر
- استفاده از این روش در صعود قله های بلند (استفاده از اکسیژن مصنوعی)
- حاشیه ایمنی بیشتر و صبر در برابر طوفان های احتمالی
- احتمال ریزش سنگ و بهمن به علت داشتن سرعت پایین تر کوهپیمایی
- نیاز به زمان، سرمایه و تامین مالی بیشتر
۲. سبک آلپی
در این سبک کوهنوردان بدون بازگشت به پایین باید بارشان را حمل کنند و از تجهیزات کمتر، سبک تر و به نوعی بهینه برا صعود استفاده می کنند. سبک کوهنوردی آلپی در واقع با شعار سبک و سریع همراه است.
مزایا و معایب سبک کوهنوردی آلپی
- صعود مستمر مسیر بدون بالا پایین شدن در بین کمپ ها
- نیاز به نفرات و منابع کمتر برای صعود
- کاهش خطرات کوهستانی به علت داشتن سرعت بالا در صعود
- افزایش خطراتی مانند ارتفاع زدگی و در دام طوفان افتادن
- نیاز به سرمایه و زمان کمتر
قوانین و مقررات کوهنوردی کدام است؟
مهم ترین قانون در کوهنوردی این است که سالم به خانه برگردید. اگر از آمادگی جسمانی لازم برخوردار باشید صعودی دلچسب و شادی بخش برای شما به ارمغان می آورد. در زیر چند قانون مهم را یادآوری می کنیم:
1. قانون ساعت ۱۴: اگر ساعت ۲ بعدازظهر شد و موفق به صعود قله نشدید از هر جایی که هستید باید برگردید.
2. همیشه سخت تر از چیزی است که دیده می شود و به نظر می رسد
3. همیشه دورتر از چیزی است که دیده می شود و به نظر می رسد
زیرشاخه های کوه نوردی چیست؟
کوهنوردی دارای اشکال مختلفی است که بعضی از آن ها به صورت حرفه ای و در مسابقات جهانی می توان شرکت کرد. زیرشاخه های کوهنوردی عبارتند از:
- سنگنوردی
- صخره نوردی
- یخ نوردی
- غارنوردی
- دره نوردی
- صعود به قله
- کوهپیمایی
- دو کوهستان
آشنایی با فواید کوهنوردی
کوهنوردی برای بسیاری از افراد نقش سرگرمی و تفریح را دارد. اما کوهنوردی یک ورزش حرفه ای است و مانند بسیاری از ورزش های دیگر تاثیر فوق العاده روی سلامت جسم و روح دارد. این که چند روز در هفته کوهنوردی کنیم بستگی به هدف شما دارد.
حس آرامش و روحیه ای شاداب
یکی از بارزترین فواید این ورزش جذاب، پیدا کردن روحیه ای سرزنده بعد از یک پیمایش جانانه است. احتمالا یک روز دور بودن از مشغله های زندگی و لذت بردن از طبیعت کوهستان در کنار ورزش کردن، تمام چیزی است که شما در زندگی خود نیاز دارید.
جلوگیری از پوکی استخوان
کوهنوردی یک ورزش مقاومتی است؛ به علت این که بدن شما در برابر نیروی جاذبه مقاومت می کند. استخوان و عضلات شما در هنگام کوهنوردی باید وزن شما را تحمل کنند که این باعث افزایش تراکم استخوان و کاهش از دست دادن کلسیم است.
داشتن قلبی قوی و سالم
کوهنوردی حتی در حد سبک و بدون صعود به قله، می تواند ضربان قلب را بالا ببرد که برای سلامت و استقامت سیستم قلبی عروقی بسیار مفید است. با استمرار در کوهنوردی، بدن شما به سطح جدید از تناسب اندام می رسد و استقامت شما برای کوهپیمایی سریع تر و سخت تر آماده می شود. این خود نشانی از داشتن قلبی قوی و سالم است.
فرق بین طبیعت گردی و کوهنوردی
عموما طبیعت گردی برای لذت بردن از زیبایی ها و مناظر است. پیاده روی در یک مسیر مشخص که بستگی دارد در چه منطقه ای باشید درجه سختی آن مشخص می شود. طبیعت گردان نیاز به همراه داشتن لوازم حرفه ای و تخصصی کوه ندارند.
ورزش کوهنوردی، برای صعود به قله و به صورت اختصاصی انجام می شود. برای داشتن صعودی ایمن باید قبل از وارد شدن به این ورزش، آموزش های لازم را دیده باشید. در این ورزش به همراه داشتن لوازم تخصصی کوهنوردی مانند پوشاک مناسب کوهنوردی بسیار ضروری است. یک کوهنورد بدون داشتن تجهیزات لازم نمی تواند به ارتفاعات بالا صعود کند.
این موضوع فراموش
نشود که کوهنوردی از طبیعت گردی بسیار سخت تر است و نیاز به آموزش و آمادگی جسمانی
بالایی دارد. برای شروع این ورزش
عموما افراد از کوه های ساده با شیب کم شروع می کنند و به تدریج توانایی خود را
افزایش می دهند.
اما در طبیعت گردی به علت درجه سختی پایین، نیازی به آموزش های خاصی ندارد و
فقط نکات لازم در سفر را باید بدانید.
وسایل و تجهیزات مورد نیاز برای کوه نوردی
با توجه به نوع کوهنوردی، فصل، منطقه و طول مدت سفر، انتخاب تجهیزات موثر است. در کل باید تجهیزاتی را با توجه به سفر پیش رو انتخاب کنید که کوله سنگینی نداشته باشید.
لیست عمومی تجهیزات کوهنوردی:
- کفش کوهنوردی
- کوله پشتی کوهنوردی
- باتوم
- بطری آب و کمل بگ
- دستکش، اسکارف و کلاه مناسب فصل
- کاپشن، بادگیر و لباس مخصوص فصل
- کیسه خواب کوهنوردی ، زیرانداز
- (چادر کوهنوردی) سفرهای چند روزه
- ظروف مورد نیاز مانند قاشق، چنگال و لیوان
- هدلایت و ابزار روشنایی
- سوت، پاور بانک، جی پی اس
- کیت کمک های اولیه
- عینک کوهنوردی
کوهنوردی چه خطراتی دارد؟
به طور کلی هر ورزشی خطرات و آسیب های خود را دارد. اما ورزش کوهنوردی به علت این که یک سبک Outdoor است و در اصطلاح در فضای باز انجام می شود، قطعا خطرات بیشتری نسبت به سایر ورزش های فضای بسته دارد. با مدیریت خطر می توان لذت کامل از این فعالیت ماجراجویانه را برد.
برای مدیریت خطر با استفاده از دانش، تخصص و تجهیزات انجام می شود. تکنیک های بسیاری از جمله کار با طناب، صعود از سنگ و یخ و… به شما در داشتن آمادگی فنی و توسعه مهارت کمک می کند. از جمله خطرات کوهنوردی می تواند مواردی مانند بهمن، صاعقه، گم شدن، برف کوری، ریزش سنگ و یخ و ارتفاع زدگی در کوه را شامل شود.
در پایان
به گفته کوهنورد معروف ادموند هیلاری، کوهنوردی یک روش زندگی است. روشی که در آن قوی ترین اعضای گروه پا به پای ضعیف ترین ها را می روند و رقابتی وجود ندارد. کوهنوردی عشق به طبیعت است.
سوالات متداول
هدف از کوهنوردی چیست؟
کوهنوردی اثرات مثبت جسمی و روحی بسیاری دارد که باعث افزایش اعتماد به نفس، شادی و نشاط روح،کاهش افسردگی و سلامت جسم می شود.
لوازم مورد نیاز برای کوهنوردی کدام است؟
لوازمی مانند کفش کوهنوردی، کوله کوهنوردی، باتوم، بطری آب و کمل بگ، دستکش، اسکارف و کلاه و لباس مناسب فصل برای هر سبک از کوهنوردی نیاز است به همراه داشته باشید.
برای اهل سفرها چه چیزی کادو بخریم؟
هدیه دادن یکی از مرسوم ترین راه ها برای نشان دادن توجه و علاقه مان به همدیگر است، اما گاهی انتخاب بهترین هدیه کار دشواری است. اگر رفیق اهل سفری دارید، بهترین هدیه چیزی است که در سفر به کارش بیاید.
شرط اول انتخاب بهترین هدیه فکر کردن به نیازهای طرف مقابل مان است، چراکه هدیه گرفتن خوشحال کننده است، اما اگر این هدیه، هدیه ای مناسب باشد خوشحال کننده تر خواهد بود، چون باعث می شود احساس کنید که طرف مقابل حواسش به شما بوده و بهترین هدیه را برایتان انتخاب کرده است.
مبدل برق جهانی، برای جهانگردان
کشورهای مختلف خروجی برق متفاوتی دارند. آداپتورهایی هستند که جمع و جورند و مبدلی برای همه نوع خروجی برق هستند. مسافر شما با داشتن یکی از این آداپتورها دیگر نیازی به همراه داشتن انواع و اقسام کابل و سیم ها را نخواهد داشت.
کوله پشتی چرخ دار، برای مسافرت هوایی
کوله پشتی چرخ دار می تواند هدیه مناسبی برای کسانی باشد که اهل سفرند. بهتر است کوله پشتی ای انتخاب کنید که خیلی بزرگ نباشد اما به اندازه وسایل ضروری مسافرت جا داشته باشد. خوبی این کوله پشتی ها این است که می توانند توی فرودگاه آن را روی زمین بکشد و سریع تر حرکت کنند و هر وقت لازم بود که دست شان خالی باشد آن را به کوله پشتی تبدیل کنند.
پاور بانک، برای موبایل بازها
این روزها کمتر کسی پیدا می شود که جانش به موبایل و وسایل الکترونیکی اش بسته نباشد! اکثر ما دست کم روزی یک بار موبایل مان را شارژ می کنیم. کسی که در سفر است کمتر به پریز برق دسترسی دارد و همراه داشتن پاور بانک می تواند او را از خاموش شدن تلفن همراهش نجات دهد.
اسپیکر بلوتوث، برای مسافران اهل موسیقی
شارژ شدن فقط به موبایل ها محدود نمی شود. آدم ها هم نیاز دارند شارژ شوند. اگر رفیق تان علاوه بر سفر، اهل موسیقی هم باشد، این اسپیکر و گوش دادن به موسیقی می تواند برایش یک شارژر محسوب شود.
چراغ پیشانی، برای ماجراجویان
چراغ پیشانی وسیله ای است که هر مسافری باید همراه داشته باشد. این چراغ ها ابعادی کوچکی دارند و جای زیادی نمی گیرند و برای سفرهای ماجراجویانه و کوهنوردی ضروری هستند.
تجهیزات کوهنوردی برای کوهنوردان
کوهنوردی از آن دست فعالیت هایی است که به ابزار و تجهیزات زیادی نیاز دارد. شما می توانید بسته به انتخاب خودتان برای همنورد خود کادو تهیه کنید. از پوشاک کوهنوردی مثل شلوار تابستانی و زمستانی، دستکش پلار و دوپوش و دستکش پر، جوراب کوهنوردی، عینک آفتابی، لباس بیس و پلار، کاپشن گورتکس گرفته تا لوازم شبمانی مثل هدلامپ، چادر، زیرانداز فوم، ظروف تهیه و نگهداری خوراک و همچنین لوازم فنی مثل کارابین، کرامپون، باتوم کوهنوردی، کوله پشتی یک روزه، کوله پشتی فنی و چند روزه، کفش کوهنوردی ترکینگ و …
ارزان ترین گزینه ها نیز برای هدیه دادن به کوهنوردان موارد زیر هستند: اسکارف یا دستمال سر، هدلامپ، لیوان، کاور کوله، فلاسک چای، گاز و کپسول سبک و کاربردی و … هستند.
جعبه کارت حافظه، برای عکاس ها
اگر رفیق اهل سفرتان عکاس هم باشد، احتمالا دلش نمی خواهد هیچ کدام از عکس هایش را پاک کند و به خاطر همین مجبور است چند کارت حافظه داشته باشد. هیچ عکاسی دوست ندارد یکی از کارت حافظه هایش در چمدان گم شود. جعبه کارت حافظه انتخاب مناسبی برای این عکاس های ماجراجو است.
بطری آب، برای دوستداران محیط زیست
بطری آب گزینه ای مناسب برای اهل سفر است و چه بهتر اگر بتوانید بطری آبی پیدا کنید که سایز آن کوچک و بزرگ می شود و بهتر در کیف یا چمدان سفر جا می شود. این انتخاب، محیط زیستی هم هست و باعث می شود رفیق مسافر شما کمتر از بطری های پلاستیکی استفاده کند.
کیسه های بسته بندی، برای شلخته ها
کیسه های بسته بندی وسیله مناسبی هستند که وسایل در چمدان مرتب بمانند و با تکان های چمدان جا به جا نشوند. مسافر می تواند کیسه های مختلفی را برای وسایل شان از لباس ها گرفته تا وسایل الکترونیکی در نظر بگیرد. حتا حین سفر می تواند لباس های کثیف را در کیسه هایی جداگانه قرار دهد تا لباس های دیگر تمیز بمانند.
اگر شما موارد دیگری سراغ دارید، لطفا آن را در بخش نظرات با من در میان بگذارید و اگر این مطلب را دوست داشتید و در صورتی که دوستان کوهنورد دارید این مطلب را برای آن ها ارسال کنید و این گونه از من حمایت کنید. سپاس
اصول، قوانین و مهمترین نکات کوهنوردی که باید بدانید
کوهنوردی یک ورزش و ماجراجویی مهیج است که به‌هیچ‌وجه نباید آن را دست‌کم بگیرید و از همین رو آموزش مهارت‌ها و رعایت اصول آن برای هر کوهنوردی ضرورت دارد.
کوهنوردی از پرطرفدارترین و لذت‌بخش‌ترین شکل‌های طبیعت‌گردی و در عین حال ورزشی جذاب و چالش‌برانگیز است که نه‌تنها لذت وافری از تماشای افق‌های باز را پیشکش شما می‌کند، بلکه نقش مهمی در حفظ و بهبود سلامت روحی و جسمی شما دارد.
صعود به قله کوه و تجربه زیبایی و شکوه آن، مستلزم رعایت یک سری اصول است که باعث می‌شود کوهپیمایی و کوهنوردی ایمن‌تر و راحت‌تری داشته باشید و همچنین از شرکت در این برنامه‌ها بی‌نهایت لذت ببرید.
فارغ از اینکه به‌تنهایی یا گروهی راهی کوهپیمایی می‌شوید یا تورهای طبیعت‌گردی و گردشگری را برای این منظور انتخاب می‌کنید، کوهنوردی می‌تواند تجربه‌ای عالی برایتان باشد که شوق تکرار آن رهایتان نکند یا به حدی به شما بد بگذرد که فکر تکرار آن را از سرتان بیرون کنید. چنین نتیجه‌ای کاملا به میزان آمادگی و آگاهی شما پیش از شروع کوهنوردی بستگی دارد؛ پس برای اینکه بهترین تجربه عمرتان را داشته باشید، مطالعه این مقاله را از دست ندهید.
قوانین کوهنوردی
کوهنوردی طبق سه قانون طلایی، سخت‌تر، دورتر و بلندتر از آن چیزی است که به نظر می‌آید. این قوانین برای همه صعودها صدق می‌کند تا در نتیجه آن افراد بتوانند شرایط سخت را مدیریت کنند و بهترین صعود را داشته باشند.
قانون اول: دورتر از انتظار
کوهنوردی در مسیرهای طولانی بسته به شرایط جوی متغیر می‌تواند بین هشت تا ۱۲ ساعت در روز طول بکشد. در برخی مسیرها که شامل برف و یخ می‌شوند و مجبور به حمل کوله‌پشتی ۱۲ تا ۱۵ کیلوگرمی هستید، کوهنوردی خیلی دشوارتر خواهد بود و با آنچه که انتظار دارید، فاصله زیادی دارد.
علاوه بر این، وضعیت آب‌وهوایی نامساعد در مسیرهای طولانی محتمل است و در نتیجه میزان آمادگی و واقع‌بینی کوهنوردان بسیار اهمیت دارد. در واقع کوهنوردی فقط کار فیزیکی نیست! پس ضمن تقویت مهارت‌های خود، بر اساس احساسات کوهنوردی نکنید. زمانی که به یک قله صعود می‌کنید و با شادی مشغول عکس‌گرفتن هستید، باید به یاد داشته باشید که جشن واقعی زمانی است که صحیح و سالم برگردید. پس اعضای تیم نباید از مشقات کار غافل شوند و تمرکز خود را از دست بدهند. به‌عنوان مثال خستگی بیش از حد افراد نباید منجر به آسیب‌دیدگی آن‌ها شود که عملا امکان صعود به قله را از بین می‌برد.
قانون دوم: بلندتر از انتظار
فارغ از اینکه به قله اورست یا هر قله دیگری صعود می‌کنید، باید بدانید که صعود به قله شامل چند مرحله است و پس از رسیدن به بیس کمپ باید به کمپ بعدی بروید و به همین ترتیب به مسیر خود ادامه دهید تا به قله برسید. در اصل، قله بلندتر از آن چیزی است که به نظر می‌رسد و برای صعود به آن نباید عجله کنید.
زمانی که وارد ارتفاع می‌شوید، ممکن است علائم ارتفاع‌زدگی به‌سراغ شما بیاید؛ اتفاقی که برای هر کوهنوردی رخ می‌دهد و در این صورت باید این موضوع را با لیدر خود مطرح کنید و صبر داشته باشید تا با شرایط خو بگیرید. در بسیاری موارد، افراد چند روز را برای آمادگی جسمانی اختصاص می‌دهند.
قانون سوم: سخت‌تر از انتظار
تا جایی که می‌توانید برای یک سفر کوهنوردی آموزش ببینید؛ هرچند که آماده‌سازی اصلی از طریق کسب تجربه به دست می‌آید و رفتار یک نفر در وضعیتی خطرناک می‌تواند سرنوشت‌ساز باشد.
برنامه‌های کوهنوردی دروسی برای مبتدیان ارائه می‌کنند تا مهارت‌ها و تکنیک‌های کوهنوردی را از کارشناسان باتجربه بیاموزند. پس خیلی اهمیت دارد که اول تمرین کافی داشته باشید و بعد با آمادگی کافی به صعود بپردازید که همین موضوع نشان می‌دهد، کوهنوردی سخت‌تر از چیزی است که فکرش را می‌کنید.
اصول کوهنوردی
برای کوهنوردی باید حجم عظیمی از تجربه، مهارت و آمادگی جسمانی و روانی داشته باشید تا بتوانید به موفقیت برسید. از جمله اصول کوهنوردی می‌توان به کار با طناب، صعود از سنگ و یخ، هواشناسی، پوشاک کوهستان، عبور از یخچال و… اشاره کرد.
آماده‌سازی و برنامه‌ریزی: برای صعود زمان مشخص کنید و آمادگی هر نوع شرایطی را داشته باشید. برای این منظور، گزارش‌های مربوط به مسیر را مطالعه کنید و تصاویر مسیر را ببینید. با افرادی صحبت کنید که این صعود را انجام داده‌اند. تجهیزات موردنیاز را به‌طور کامل در نظر بگیرید. همیشه طوری برنامه‌ریزی کنید که برای استراحت، حوادث پیش‌بینی‌نشده و بازگشت به پایین، وقت کافی داشته باشید.
آمادگی جسمانی و روانی: قبل از هر چیز باید مطمئن شوید که توانایی این سفر را دارید؛ زیرا در غیر این صورت احتمال بروز سانحه و شکست برنامه وجود دارد. کوهنوردی، ورزشی است که فقط به آموزش و تمرکز فکری خلاصه نمی‌شود و تجهیزات و اسباب خاص خود را می‌طلبد. در نتیجه فهرستی از ملزومات سفر با توجه به فصل، زمان، سطح برنامه و... تدارک ببینید.
کفش کوهنوردی: کفش خود را متناسب با فصل انتخاب کنید؛ به‌عنوان مثال کفش کوهپیمایی برای صعود در فصل تابستان مناسب‌تر است و کفش زمستانی باید در برابر سرمای هوا مقاومت کافی داشته باشد و بتوانید یخ‌شکن یا کرامپون به آن وصل کنید.
تغذیه: غذاهای با کالری بالا و حجم کم در اولویت هستند. میوه‌های خشک (کشمش خشک)، مواد انرژی‌زا (شکلات و اوتمیل)، ژله‌های خوراکی، آب نبات، بیسکویت کرم‌دار و... از گزینه‌های عالی برای کوهنوردی به شمار می‌روند. از آنجا در حین کوهنوردی به انرژی نیاز دارید، مواد غذایی با کالری پایین مناسب این رشته ورزشی نیستند.
بررسی وضعیت هوا: قبل از سفر به کوهستان برای کوهنوردی، اسکی و… حتما وضعیت آب‌وهوایی را بررسی کنید. با وجودی که طوفان، بارش سنگین برف و غیره در کوهستان عادی است؛ چنین شرایطی می‌تواند بسیار خطرناک باشد و حتی برگشتن از ارتفاعات را به یک چالش بزرگ تبدیل کند.
پناهگاه اضطراری: از آنجا که امکان شبمانی اضطراری (بیواک) در کوهستان وجود دارد، با خود کیسه بیواک، چادر و پتوی نجات همراه داشته باشید.
شرایط اضطراری: داشتن آمادگی برای شرایط غیرقابل پیش‌بینی، یکی از اصول کوهنوردی است. با تمرین بالا می‌توانید به‌صورت خودکار وارد عمل شوید. در شرایط اضطراری، آرامشتان را حفظ کنید. شرایط را بررسی و مشخص کنید که می‌توان آن را توسط گروه مدیریت کرد یا به کمک بیرونی نیاز است. در صورت نیاز با منابع کمک‌رسان معتبر تماس بگیرید و درخواست کمک کنید. اگر کسی آسیب دید، او را به یک سرپناه انتقال دهید؛ گرم نگه دارید و آب موردنیاز بدنش را تامین کنید. چنانچه فرد مشکوک به آسیب ستون فقرات بود، او را تکان ندهید.
قانون ساعت ۱۴: طبق این اصل، هر کوهنوردی در هر جایی از مسیر که باشد، قبل از ساعت ۱۴ باید به پایین برگردد. این قانون به‌هیچ عنوان فصل و ماه نمی‌شناسد! پس برای اینکه برنامه‌تان مطابق با برنامه‌ریزی پیش برود، با سرعت بهینه صعود کنید و آمادگی کافی برای این موضوع داشته باشید. علاوه بر این، باید بتوانید برای چندین ساعت با کوله‌ای حدود پنج کیلویی با سرعت حداقل ۴۰۰ متر در ساعت ارتفاع بگیرید. شب برنامه زودتر بخوابید تا صعود خود را صبح زود آغاز کنید. همچنین با تعداد افراد کمتر می‌توانید بهره‌وری بهتری در زمان داشته باشید.
حفظ طبیعت و همکاری با سایر کوهنوردان: از مهمترین اصول کوهنوردی، برقراری ارتباط با سایر اعضای تیم است. ضمن اینکه نباید در شیب‌ها توقف کنید؛ زیرا مسیر صعود سایر اعضای گروه مسدود می‌شود. به‌جای صدای موسیقی، به صدای طبیعت گوش کنید. از آنجا که هندزفری باعث کاهش هوشیاری نسبت به وضعیت کوهستان می‌شود، قید استفاده از آن را بزنید. چیزی از خود در طبیعت به جا نگذارید و زباله‌هایتان را با خود به پایین بیاورید. به پوشش گیاهی آسیب نزنید.
آشنایی با مقصد کوهنوردی: اگر هیچ آشنایی یا اطلاعات کافی راجع به یک کوه ندارید، از آن بالا نروید. برای این منظور بهتر است به تیم معتبری ملحق شوید که اطلاعات کاملی از کوه موردنظر دارد.
تبعیت از سرپرست تیم: همیشه از سرپرست تیم اطاعت و دستورات او را اجرا کنید. به‌هیچ‌وجه از گروه جدا نشده و از مسیر مشخص‌شده خارج نشوید؛ زیرا این رفتار می‌تواند به گم‌شدن شما بینجامد.
از دیگر اصول کوهنوردی می‌توان به این موارد اشاره کرد:
- قبل از هر چیز مطمئن شوید که کلیه امکانات لازم را جمع‌آوری کرده‌اید و یک سوت و چراغ قوه همراه دارید.
- تنهایی به کوه نروید و از مسیرهای علامت‌گذاری‌شده حرکت کنید.
- مسیر کوهپیمایی خود را به خانواده، دوستان و پناهگاه‌ها اطلاع دهید.
- هرگز به‌جای کوله‌پشتی از ساک و کیف استفاده نکنید.
- اگر برنامه شبمانی دارید، پیش از تاریکی هوا شروع به برپایی چادر و کمپ کنید.
- کیف کمک‌های اولیه حتما همراهتان باشد.
- افراد گروه علاوه بر آمادگی جسمانی و روانی خوب باید از نظر سن و اخلاق و سلیقه در یک سطح باشند.
- هر گروه کوهنوردی باید حداقل با یک مربی درجه سه کوهنوری راهی صعود شود.
- اندازه قدم‌هایتان به‌اندازه عرض شانه باشد و با یک قدم دم و با قدم دیگر بازدم انجام دهید.
- در شیب‌های تند و سربالایی‌ها به‌شکل زیگزاک حرکت کنید تا شیب مسیر شکسته شود.
- در طول صعود همیشه وزنتان را به جلو و زمان فرود، سنگینی خود را به عقب متمایل کنید.
- از حمل ظروف شیشه‌ای در کوله‌پشتی بپرهیزید؛ زیرا احتمال شکسته‌شدن و پارگی کوله وجود دارد.
تجهیزات کوهنوردی
صعود به قله مستلزم استفاده از ابزارهای متفاوتی است که بسته به نوع صعود، محل کوهنوردی و فصل ممکن است به تجهیزات گوناگونی نیاز باشد. ضروری‌ترین لوازم به دو دسته لوازم انفرادی و گروهی تقسیم می‌شوند که باید با توجه به برنامه سفر انتخاب شوند.
لوازم انفرادی کوهنوردی
کفش، کوله‌پشتی و کیسه خواب از وسایل انفرادی ضروری هر کوهنوردی هستند.
کفش: پوتین، بهترین نوع کفش است؛ زیرا علاوه بر مقاوم‌بودن، تخت مناسبی دارد و به‌خوبی از مچ پا مراقبت می‌کند. کفش سبک برای کوهپیمایی در مسیرهای خشک مناسب است و می‌توانید از کفش نیمه‌سنگین برای برنامه‌های غیرزمستانی و یک روزه و از کفش سنگین برای مناطق برفی استفاده کنید.
کوله‌پشتی: برای برنامه‌های چند روزه باید یک کوله از پارچه ضدآب و مقاوم داشته باشید. وزن کوله نباید در حدی باشد که به کمر فشار آورد. کوله باید مجهز به تسمه کمری، تسمه شانه‌ای و قفل مقاوم باشد. حجم کوله‌پشتی‌ها از ۱۵ لیتر (حمل وسایل مختصر) تا ۸۰ لیتر (کوهنوردی چند روزه زمستانی) متغیر هستند که بسته به نوع سفرتان باید دست به انتخاب بزنید. ضمن اینکه کوله باید علاوه بر کاور باران، رنگی مخالف محیط داشته باشد.
کیسه خواب: کیسه خواب باید مانع نفوذ رطوبت شود و در عین حال در برابر سرما مقاوم باشد. کیسه خواب در دو جنس پر و الیاف مصنوعی طراحی می‌شود که با ظرفیت‌های یک و دو نفره موجود است. کوهپیمایی یک‌روزه یا کمتر نیازی به کیسه خواب ندارد.
پوشاک: پیراهن و شلوار پلار، کت پر یا ویسکوز، کاپشن و شلوار بادگیر، کلاه و دستکش و جوراب کوهنوردی و شنل باران (پانچو) از جمله وسایل ضروری این ورزش هستند.
عینک کوهنوردی: عینک مناسب کوه باید امواج ماورای بنفش را به میزان زیادی کاهش دهد، اختلاف سطحی در دید فرد به وجود نیاورد و در برابر باد و طوفان مقاوم باشد.
بطری آب: با وجودی که بطری‌های آب در رنگ‌ها، شکل‌ها و حجم‌های مختلفی به فروش می‌رسند؛ بطری‌های فلزی یک لیتری برای کوهنوردی مناسب‌تر هستند.
غذا و خوراکی: در طول کوهنوردی نمی‌توانید فقط غذاهای سرد بخورید؛ پس حتما چند کنسرو با خود همراه ببرید. چای، قند یا شکر، بیسکویت و شکلات را نیز فراموش نکنید!
وسایل بهداشتی: مسواک و خمیر دندان، صابون و شامپو و حوله از لوازم بهداشتی ضروری هستند که هر کوهنوردی باید با خود داشته باشد. کرم مرطوب‌کننده، کرم ضدآفتاب، پماد ضد نیش حشرات، دستمال کاغذی و قرص تصفیه آب نیز ترجیحا همراهتان باشد.
باتوم (چوب دست اسکی)، گتر، زیرانداز (اسفنجی یا بادی)، جعبه کمک‌های اولیه، کلنگ کوهنوردی، یخ‌شکن (کرامپون)، طناب انفرادی و کارابین، پتوی نجات، فلاسک چای، چراغ قوه (با باتری اضافی)، قطب نما، سوت، ظروف غذا، وسایل دوخت و دوز، کارت شناسایی، چاقوی سوییسی، کبریت و فندک، چند ورق روزنامه، دستمال کاغذی و غیره از دیگر وسایل لازم برای کوهنوردی هستند.
لوازم گروهی کوهنوردی
اگر به فکر برنامه کوهنوردی چند روزه هستید، به هیچ عنوان تنهایی سفر نکنید! سفرهای گروهی این مزیت را دارند که می‌توانید برخی وسایل را به‌صورت شریکی با همراهانتان استفاده کنید. به‌عنوان مثال یک چادر دو نفره را می‌توانید با همنوردتان سهیم شوید.
چادر کوهنوردی: چادر از مهمترین وسایل کوهنوردی است که از شما در مقابل سرما، گرما، باران، برف و… به‌خوبی محافظت می‌کند. انتخاب چادر به عوامل متعددی نظیر ارتفاع، نوع برنامه، فصل، آب‌وهوا، تعداد افراد و غیره بستگی دارد. در کل چادرهای کوهنوردی در دو نوع ارتفاع و کمپینگ هستند.
چراغ خوراک‌پزی: از لوازم بسیار کاربردی خصوصا در فصول سرد سال است که برای گرم‌کردن غذا، ذوب یخ و برف و نوشیدن چای داغ به کار می‌رود.
نقشه، کروکی، ارتفاع سنج، صندلی سنگنوردی (هارنس)، کتری، قوری، انواع کارابین‌های موردنیاز، چراغ روشنایی (گازی)، فانوس شمعی، بیلچه، وسایل عکاسی با باتری و حافظه اضافه از جمله لوازم گروهی کوهنوردی هستند.
نکاتی درباره کوهنوردی
طرح یک برنامه کوهنوردی: برای کوهنوردی یک‌روزه یا چندروزه باید هدف و مقصدتان را بر اساس مسافت طی‌شده برای هر روز، تجربه و مهارت و آمادگی جسمانی اعضای تیم، تجهیزات، وضعیت مکانی و آب‌وهوایی و... برنامه‌ریزی کنید. در ادامه با توجه به توان مالی و تجربه تیم اقدام به طرح‌ریزی وسایل موردنیاز و برنامه سفر کنید. ترجیحا فردی با اطلاعات کامل از منطقه را با خود ببرید یا اطلاعات لازم را از افرادی بگیرید که قبلا به منطقه رفته‌اند.
بسته‌بندی حرفه‌ای برای کوهنوردی: در اولین قدم تمام وسایلتان را در یک کیسه پلاستیکی قرار دهید و بعد آن را درون کوله‌پشتی بگذارید؛ به این ترتیب اگر کوله‌پشتی شما ضدآب نباشد، امکان خیس‌شدن وسایل به صفر می‌رسد. علاوه بر این، وسایل موردنیاز را بسته به وزنشان در قسمت‌های مختلف کوله توزیع کنید تا از خالی‌ماندن یک قسمت و سنگین شدن قسمتی دیگر جلوگیری شود. اگر وزن کوله‌پشتی بیشتر از وزن بدن شما باشد؛ به ستون فقرات و زانوها آسیب می‌زند. مواد غذایی و آبدار را در یک کیسه پلاستیکی بسته‌بندی کنید و سپس در کوله‌پشتی بگذارید. اجسام نوک تیز را نیز طوری در کف کوله قرار دهید که با کتف و پشت شما تماس نداشته باشند. همچنین وسایل را برحسب نیاز در قسمت بالاتر کوله قرار دهید و وسایل غیر‌ضروری را برندارید.
کوهنوردی در فصل بهار و تابستان: در طول فصول پاییز و زمستان احتمال تغییر ناگهانی هوا و ریزش بهمن وجود دارد؛ با این حال کوهنوردانی که در فصل بهار و تابستان به فکر صعود می‌افتند، به این موضوع دقت نمی‌کنند و انتظار وقوع بهمن و تغییرات ناگهانی هوا را ندارند. پس توجه به وضعیت آب‌وهوایی را جدی بگیرید.
تنفس در کوهستان: هنگام کوهنوردی باید عمیق و آرام نفس بکشید و عمل دم را از بینی انجام دهید؛ زیرا تنفس از راه دهان باعث خشکی گلو، تشنگی و در هوای سرد به سرماخوردگی و چرک‌کردن لوزه‌ها می‌انجامد. تعداد ضربان قلب شما در دقیقه نباید بیش از حد بالا برود. علاوه بر این، استراحت‌های موقت نباید بیش از ۱۱ تا ۱۵ دقیقه طول بکشد؛ چراکه بدن کم‌کم سرد می‌شود و حالت خشکی پیدا می‌کند.
حرکت و اجرای برنامه: به‌عنوان کوهنورد باید انرژی خود را به سه قسمت تقسیم کنید: انرژی صعود، انرژی ذخیره و انرژی فرود. با گامی ثابت و یکنواخت حرکت کنید تا بتوانید ساعت‌ها به همین منوال پیش بروید، بدون اینکه بدنتان عرق کند یا نیاز به توقف داشته باشید. از تندرفتن در سربالایی بپرهیزید و در شیب‌های تند به‌صورت مارپیچی و با قدم‌های کوتاه حرکت کنید.
پیشگیری از بیماری: استفاده از لباس مناسب و ضدباد در حین کوهنوردی و خشک‌ماندن اهمیت زیادی در این ورزش دارد. به‌هیچ عنوان نباید خود را به‌حدی خسته کنید که باعث تخلیه انرژی بدنتان شود؛ پس حتما زمان مناسبی را برای استراحت و تجدید قوا اختصاص دهید. تغذیه مناسب با غذای پرانرژی و گرم و همچنین نوشیدن آب کافی نیز از نکته‌های مهم در کوهنوردی هستند. استفاده از داروهایی مانند کدئین، آرام بخش و قهوه زیاد توصیه نمی‌شود.
مصرف آب و املاح در کوهنوردی: آب نقشی اساسی برای هر کوهنوردی دارد. در یک برنامه کوهنوردی که بدن به‌طور دائم در فعالیت است و عرق می‌کند، به آب زیادی نیاز دارد که می‌تواند بین چهار تا ۶ لیتر متغیر باشد. بنابراین در هر استراحت، مقداری آب بنوشید. خشکی دهان اخطار جدی بدن به کم‌آبی است! بسیاری از افراد کم‌تجربه در برنامه‌های زمستانی آب همراه خود نمی‌برند، با این تصور غلط که در هوای سرد، عرق نمی‌کنند و در نتیجه نیازی به نوشیدن آب ندارند. در صورتی که کمبود آب در بدن می‌تواند قدرت تشخیص شما را از بین ببرد و با استمرار این موضوع و زمانی که کمبود آب معادل ۱۱ درصد وزن شما باشد، خطری جدی زندگی شما را تهدید خواهد کرد.
نوشیدنی‌هایی مانند قهوه و چای جایگزین خوبی برای آب نیستند؛ زیرا نقش مهمی در دفع آب بدن دارند و همچنین به‌دلیل داشتن کافئین باعث بی‌خوابی و اختلال در ضربان قلب می‌شوند. در زمان تعریق، علاوه بر آب، املاح بدن نیز از دست می‌رود که سریع‌ترین راه برای رفع این مشکل، مصرف مقدار کمی نمک است. نمک به ثابت‌کردن ضربان غیرعادی قلب، تنظیم فشار خون، حفظ تعادل مقدار قند خون، تامین انرژی لازم برای بدن، بهبود عملکرد سلول‌های عصبی، جذب مواد مغذی و غیره کمک می‌کند.
لباس مناسب: انتخاب لباس مناسب ارتباط مستقیم با سلامتی شما در کوه دارد. برای کوهنوردی و کوهپیمایی درمجموع به سه لایه لباس احتیاج دارید. لایه اول شامل لباس‌هایی نظیر پیراهن، دستکش راحت و نازک، زیرشلواری نخی، کلاه و جوراب می‌شود که با پوست بدن ارتباط مستقیم دارند. لایه دوم، لباس‌هایی از جنس پشم مصنوعی یا پلار هستند که باید شما را گرم نگه دارند. در تورهای یک روزه کوهنوردی که هوا سرد نیست، این لایه پشمی می‌تواند حذف شود. لایه سوم لباس برای محافظت در برابر رطوبت هوا، باد، باران، سرما و هوای طوفانی است که برای این منظور کاپشن و شلوار و دستکش گورتکس و یک بادگیر سبک مناسب خواهد بود. در مناطق بارانی، پانچو لباس کارآمدی است. در تورهای یک روزه با هوای آفتابی، یک بادگیر، گرمکن و یک دست لباس خنک کفایت می‌کند.
زیرانداز: برای اینکه هنگام نشستن روی زمین یا کناره کوه، خیس یا اذیت نشوید، یک زیرانداز با خود ببرید. برای کوهنوردی دو روزه و بیشتر به زیرانداز حرفه‌ای نیاز دارید؛ در غیر این صورت، یک پارچه ساده برایتان مناسب خواهد بود. علاوه بر این، در برنامه‌های چند روزه که با شبمانی در چادر و کیسه خواب همراه است، یک زیرانداز مناسب را می‌توان مهمترین عامل برای خوابی آرام برشمرد. حتی بهترین و گرم‌ترین کیسه‌خواب‌ها نیز بدون یک زیرانداز با عایق‌بندی مناسب، از شما در برابر سرمای شبانه محافظت نخواهند کرد.
کوهنوردی برای مردم عادی
برای سفرهای یک‌روزه کوهنوردی به کوله‌ای با وزن کم نیاز دارید که کوله‌های رولی بهترین گزینه به شمار می‌روند. این کوله‌های پارچه‌ای بسیار سبک هستند و پس از خالی‌شدن می‌توانید آن را لوله کنید. ترجیحا کوله ضدآب داشته باشید؛ حتی اگر در فصل تابستان قصد کوهنوردی دارید.
وسایل مراقبت از پوست، به‌خصوص در تابستان، جز موارد ضروری کوهنوردی هستند. قبل از خروج از منزل و آغاز سفر حتما از کرم ضدآفتاب استفاده کرده و هر چند ساعت یک‌بار، آن را تجدید کنید. کلاه آفتابی با لبه پهن برای جلوگیری از آفتاب سوختگی پوست بدن، عینک آفتابی استاندارد برای محافظت از چشم‌ها، چتر تاشوی کوچک با رنگ روشن برای مقابله با آفتاب و بارش ناگهانی، دستمال گردن برای پیشگیری از سوختن ناحیه گردن و... از دیگر وسایل مراقبت از پوست محسوب می‌شوند.
برای کوهنوردی در مسیرهای کوتاه مطمئن شوید که آب شرب در طول مسیر وجود دارد. علاوه بر یک بطری آب، به‌اندازه دو برابر آب موردنیاز برای رسیدن به اولین توقفگاه، با خود آب بردارید تا در شرایط غیرمنتظره به مشکل برخورد نکنید. برای رفع گرسنگی و جلوگیری از پایین‌آمدن فشار خون بهتر است میان‌وعده‌هایی مثل خرما، نان، آجیل، شکلات و کشمش همراه خود داشته باشید. یک کیف کوچک کمک‌های اولیه و داروهای ضروری را فراموش نکنید تا بتوانید طبیعت‌گردی لذت‌بخشی را برای خود رقم بزنید.
از آنجا که ممکن است مسیر کوهنوردی یک‌روزه باعث خستگی شما شود، در مسیرهای سخت می‌توانید از عصای کوهنوردی کمک بگیرید تا ضمن حفظ تعادل، برای رفع خستگی به آن تکیه کنید.
داشتن یک پاور بانک سبک که کامل شارژ شده باشد، شارژر، کارت شناسایی، کارت اعتباری و مقداری پول نقد را نیز در وسایل سفر خود قرار دهید.
دوربین عکاسی، باتری و حافظه جانبی با خود ببرید و در صورتی که می‌خواهید با تلفن همراهتان عکس بگیرید، حافظه آن را از قبل خالی کنید.
