درباره من
درود . در صورت نیاز به شماره: 09172618717 تماس بگیرید
ادامه...
آموزش پوشاک کوهنوردی
پوشیدن لباس را می توان به 4دسته تقسیم نمود که 2 دسته از آن پوشاک اولیه که به شرایط آب و هوایی بستگی دارد و 1 دسته از آن پوشاک ثانویه که پوشاک اضافی و ضروری به حساب می آیند که در هر شرایطی باید آن ها را به همراه داشته باشیم البته این نوع لباس پوشیدن به قدرت و توانایی فرد و در چه فصلی و به چه ارتفاعی رفتن بستگی دارد.
۱. کوهنوردی در هوای گرم : زیر پوش نخی- تیشرت آستین دار -شلوار کتات همیشه دو عدد تیشرت به همراه داشته باشید که در صورت عرق کردن ، خیس شدن آن را عوض کنید + گتر کوتاه (شن اسکی و گلی) + پانچو (بارش ناگهانی باران) + یک سری البسه اضافی که برای مثال داشتن بادگیر و شلوار دو پوش که از جنس شمعی یا پلیستر است برای تمام فصول مناسب می باشد
2. کوهنوردی در هوای خنک : زیر پوش نخی- تیشرت آستین دار -شلوار کتان.
۳.کوهنوردی در هوای کمی سرد: بلوز استرچ-شلوار استرچ-پیراهن وشلوار پلار معمولی -کلاه پلار -دستکش بافتتنی پشمی یا پلار –جوراب بافتتنی پشمی یاد آوری: گتر بلند+ پانچو (بارش ناگهانی باران و برف) + یک سری البسه اضافی کوهنوردی در هوای سرد: بلوز استرچ-شلوار استرچ-پیراهن وشلوار پلار - کاپشن گورتکس و شلوار گورتکس -کلاه پلار -دستکش استرج و پشمی یا پلار و گورتکس –جوراب بافتتنی پشمی با حوله ای یاد آوری : در صورت داشتن کفش دو پوش و ... باید جوراب مخصوص همان کفش و تولید همان شرکتی که این کفش را ساخته است تهیه نمود + کیسه بیواک + گتر بلند + یک سری البسه اضافی .
۴.کوهنوردی در هوای توفانی: بلوز استرچ-شلوار استرچ-پیراهن وشلوار پلار - کاپشن گورتکس پر و شلوار گورتکس پر –کلاه توفان -دستکش استرج و پشمی یا پلار و گورتکس –جوراب بافتتنی پشمی با حوله ای
قوانین نا نوشته اخلاقیات در کوهنوردی
فرهنگ مکتوب کوهنوردی اروپا این امکان را به علاقه مندان می دهد که با بررسی و
موشکافی در سیر کوهنوردی با روند تکامل آن آشنا شوند و به طبع آن به مدد همین
سابقه جواب بسیاری از باید و ها و نباید را بگیرند.
به عنوان مثال کوهنوردان
انگلیسی به هیچ عنوان میانه ای با رول کوبی ندارند و رول کوبی را تنها در محل های
تمرینی خاصی مجاز می دانند ( معادن متروکه سنگ یا Quarry) , و سبک اخلاقی در صعود
مسیر های طبیعی در انگلستان ابزار گذاری است و حتی میخ کوبی را جز در موارد صعود
های زمستانی و آن هم در اسکاتلند مجاز نمی دانند.
در مقابل فرانسویها پایه
گذار رول کوبی مسیر ها هستند و بنا به روایتی بیشترین مسیر های رول کوبی شده دنیا
در آن قرار دارند. بعنوان مثال در محمدو 150 کیلومتری اطراف شامونی که به پایتخت
کوهنوردی دنیا شهرت دارد 462 منطقه (Crag) سنگنوردی Sport است که در بعضی از آنها
بیشتر از 250 مسیر وجود دارد.
از وسیی دیگر در منطقه ای در مرز آلمان و
بلژیک جلی وجود دارد که در آن نه تنها استفاده از پودر در صعود مسیر های طبیعیش
مجاز نیست بلکه ابزار گذاری فلزری به هر نحوی ممنوع است و تنها وسیله حمایت قرار
دادن طناب هایی با یک سر گره خورد و لاخ کردن آن ها در شکاف بعنوان حمایت میانی
است. درجه سختی بعضی از این مسیر ها به 7 تا 8 ( فرانسوی) می رسد!!
در پی هر
حادثه در کوهنوردی از اولین صعود موفق ماتر هورن که در آن ادوارد وایمپر از فراز
قله سنگ به سمت جبهه ایتالیایی که کوهنوردان ایتالیایی مشغول صعود بودند ریخ و بعد
حادثه مرگ همراهانش بر اثر سقوط گرفته تا هر حادثه ای دیگر اتفاقات رخ داده ثبت -
بررسی و منتشر می شد.
انجمن های کوهنوردی در میان نقش بزرگی در گرد آوری
این مجموعه بی نظیر دارند. آرشیو انجمن کوهنوردی بریتانیا دارای 30 هزار جلد کتاب و
گزارش و دستنوشته است و کتاب سال آن از سال 1863 هر ساله منتشر می شود.
این
امر کم و بیش در بین تمامی کشورهای صاحب سبک در کوهنوردی دیده می شود - آرشیو
سالنامه انجمن کوهنوردان لهستان - فرانسه و .....
این میراث غنی بعنوان
پشتوانه راهنمای بسیاری از بحث ها و نتیجه گیری ها در کوهنوردی است. هر چند
همانگونه که ما در کوهنوردی آزاد به انتخاب راه - همطناب و زمان هستیم و این انتخاب
به آشنایی و قضاوت دانش ما بر می گردد نانوشته بودن باید و ها و نباید ها در
کوهنوردی هم این حسن را دارد که افراد آزاد به انتخاب باشند اما نه در
تاریکی.
اخیرا در اواخر سال 2011 (پاییز 1390) کتاب بسیار جالبی در باره
کوهنوردی و فلسفه در امریکا به چاپ رسیده که شهرت آن به اروپا نیز کشیده شود. این
کتاب در حقیقت گرد آوری چندین مقاله در باره موضوعات کوهنوردی و فلسفه آن
است.
نویسندگان هر مقاله هر یک جنبه هایی از موارد چالش بر انگیر حیطه
اخلاقیات در کوهنوردی را مورد بحث قرار داده اند و به بسط آن پرداخته اند. بشخصه بر
این باورم که ترجمه و انتشار چنین کتاب هایی در شرایط فعلی کوهنوردی ما از هر کتاب
فنی و تخصصی می تواند مفید تر باشد.
اگر از بین دوستان کوهنورد شخص یا
اشخاصی مایل به ترجمه این کتاب بصورت شخصی یا گروهی باشند بسیار خوشحال می شوم که
کتاب را در اختیارشان قرار دهم.
اختراع کفش هوشمند کوهنوردی
کفش هوشمند کوه نوردی طراحی شد
فارس : کفش هوشمند کوهنوردی برای گرم نگه‌داشتن
پای کوهنورد در کوهستان‌ها طراحی شد.
مجتبی مزینانی، مخترع ایرانی در گفت‌و‌گو
با خبرنگار اجتماعی فارس گفت: در داخل لژ کفش یک مدار الکتریکی جاسازی شده است که
یک سنسور حساس به دما دارد.
وی افزود: هنگامی که دما سرد میشود به وسیله مدار
الکتریکی، یک ماده شیمیایی که آن هم در داخل کفش جاسازی شده را گرم می‌کند و باعث
میشود که پای کوهنورد گرم شود.
مزینانی تصریح کرد: این مدار دمای کفش را حتی
بالاتر از دمای ۲۵ درجه افزایش می‌دهد و از ویژگی‌های این کفش می‌توان به قابل شارژ
بودن آن اشاره کرد.
وی افزود: این کفش ساده اما بسیار کارآمد هنوز نمونه
آزمایشگاهی آن ساخته شده اما برای تولید انبوه آن نیاز به حمایت دارد.
چرا کوه نوردان سردرد میگیرند؟
معمولا کوهنوردانی که درفصول سرد و زمانی که برف ویخ ارتفاعات را پوشانده است،به کوهستان رفته وصخره های ناهموارراصعود می کنند،با خطرات بسیاری مواجه می شوند . اما یکی از مشکلات شایع میان کوه نوردان سردرد است که اغلب موجب ناراحتی وبرای کوهنوردان ایجاد محدودیت هایی می شود.به نظر شما چرا صعود به ارتفاعات موجب سردرد می شود؟ در ارتفاعات هوا رقیق تر است و در نتیجه میزان اکسیژن هوای که استنشاق می شود و به عبارتی که، اکسیژن موجود درریه به میزان قابل توجهی کم است .اگر سطح اکسیژن موجود در خون کاهش یابد، میزان جریان خونی که وارد مغز می شود، با افزایش شدت جریان ورودی به مغز,عروق خونی متورم می شود وبافت مغز، پوسته نفوذ پذیری که مغز را احاطه کرده است، تحت فشار قرار می دهد و این تغیرات است که موجب سردرد می شود. اما ممکن است کوه نوردان یا افرادی که به ارتفاعات صعود می کنند،با چنین تغییراتی مواجه نشوند چرا که در چنین شرایطی با کاهش میزان اکسیژن در هوای که تنفس می شود ،شدت تنفس نیز درواکنش به این تغییرات تا حد زیادی افزایش پیدا می کند.به این ترتیب میزان دی اکسید کربنی که از طریق بازدم از بدن خارج می شود،افزایش پیدا می کند. بدن کوه نوردان در واکنش به افزیش شدت تنفس ،جریان خون ورودی به مغز را کاهش می دهد .به این ترتیب می توان گفت میزان حساسیت یا به عبارتی آسیب پذیری افراد دربرابر سردر ناشی از صعود به ارتفاعات وشدت سردرد در افراد مختلف تاحد زیاد به افزایش یا کاهش شدت جریان ورودی به مغز ارتباط دارد .چنان چه شدت جریان خونی که وارد مغز می شود ،افزایش پیدا می کند ،فرد دچار سردرد می شود و هرچه شدت این تغیرات بیشتر باشد،شدت سردردی که فرد در نتیجه صعود به ارتفاعات به آن مواجه شده است ،به مراتب بیشتر خواهد بود.
در ارتفاعات بیش از 3هزارمتر(10 هزار پا)،فرد با تغیرات نا آشنایی با عنوان تومور مغزی ناشی از صعود به ارتفاعات مواجه می شود براثر این تغییرات بخش های مختلف مغزازآب اشباع می شود بر خلاف سردرد ناشی از صعود به ارتفاعات که معمولا بیش از90 در صد کوهنوردانی که به ارتفاعات بیش از 3000 متری صعود کرده اند" باید با آن دست پنجه نرم کنند "تومور مغزی براثر صعود به ارتفاع اختلال نادری است که تنها درصد کمی از کوه نوردان آن راتجربه کرداند.این اختلال معمولا با پیامهای مانند ایجاد اختلال در عمل کرد مغز توهم و احساس گیجی همراه است و درشرایطی که کوهنورد پس ازمواجه شدن با چنین شرایطی بلا فاصله به ارتفاعات پایین ترانتقال داد نشود می تواند موجب مرگ شود
تهیه کننده:امین احمدی منبع:Iife info
رعد و برق و صاعقه زدگی را جدی بگیریم:
ایمنی ده نکته ای برای سفرهای زمستانی
کارشناسان کوه نوردی چک لیست 10 نکته ای را به منظور کمک به ایمنی راهپیمایان و کوه نوردان در طی ماه های زمستان منتشر کرده اند. انجمن کوه نوردی اسکاتلند گفت که روزهای کوتاه تر و شرایط آب و هوایی نامساعد مستلزم آمادگی برای مقابله با مشکلات بالقوه ای است که ممکن است در روز یا شب سپری شده در کوه ها اتفاق بیفتد.
ادامه مطلب ...ورزشهای طبیعی (Outdoor Activities)
پرداختن به ورزشهای طبیعی از
سابقه طولانی برخوردار بوده و هست ، درعین حال به ساماندهی وسازماندهی این رشته
درسطح کشور تاکنون به اندازه کافی پرداخته نشده است، هیات های ورزش همگانی استان ها نیز براساس اقدامات سازمان یافته ای چون برگزاری برنامه های پیاده روی
همگانی ، مسابقه ماهیگیری و نیز کوه روی عمومی بارها فعالیتهای درخور توجهی رابه
ورزش دوستان علاقمند رشته ورزشهای همگانی ارائه نموده است.
کمیته ورزشهای طبیعی هیات ورزشهای همگانی در حال حاضر با آماده سازی برنامه های
عملیاتی در صدد ترویج اصولی وعلمی این ورزش در سطح استان است. تا در ارائه پاسخ
مناسب به استقبال عمومی و سطح فزاینده علاقه مردمی در پرداختن به ورزشهای طبیعی
بتواند زیر ساختهای لازم را مهیا نموده و بصورتی اصولی با همکاری انجمن ورزشهای
طبیعی فدراسیون ورزشهای همگانی کشور بصورت برنامه ای فعالیتهای خود را توسعه داده
وعملیاتی نماید.
تعریف ورزشهای طبیعی : انجام فعالیتهای خارج از زندگی شهری« Outdoor activities» که خارج از تمدن انسانی و در طبیعت
اجرا میشود را شامل می گردد.
منظوراز ورزشهای طبیعی : تا فعالیتهای حرکتی و تفریحی سالم را در قالب فعالیتهای
ورزشی همگانی سازمان دهد، و ضمن حفظ سلامت براساس هـرم سلامت (سلامت روح ، سلامت
ذهن ، سلامت عاطفی، سلامت جسمانی) بتواند با رعایت الزامات و ملاحظات زیست محیطی و
فرهنگی بدور از زندگی ماشینی و در محیط های طبیعی بعنوان محیط های ذاتی فعالیتهای
انسانی فعالیتها را در دامان طبیعت هدایت نماید.
این رشته ورزشی سهم قابل توجهی درطرحهای اشتغال زای زوده بازده می تواند داشته
باشد و به راحتی خواهد توانست ، درطرحهای غنی سازی اوقات فراغت مورد توجه
اقشارمختلف قرارگیرد.
رشته های مطرح ورزشهای طبیعی دردنیا :
راه پیمائی درطبیعت یاهایکینگ"Hiking"
اردو درطبیعت یاکمپینگ"Camping"
مسافرت با کوله پشتی"backpacking"
شنا درطبیعت"Swimming"
کایاکینگ"Kayaking"
دوچرخه‌سواری درطبیعت"Biking"
جنگل پیماییwooding""
محتویات کیف کمک های اولیه
1. راهنمای استفاده از کیت
2. لیست لوازم کمکهای اولیه
3. لیست لوازم بقاء
4.کیف لوازم
لوازم کمکهای اولیه:
1- چسب زخم بندی 5عدد
2- چسب رولی کوچک پارچه ای 1عدد
3- باند کشی 5 سانت 1عدد
4- گاز استریل 4 عدد
5- پماد سوحتگی 1 عدد
6- پماد بتادین یا تترا سیکلین 1عدد
7- آ بسلانگ 2عدد
8- پنس 1عدد
9- قیچی 1عدد
10- پد الکله آنتی سپتیک 1بسته
11- قرص استا مینا فون ساده 6عدد
12- قرص متو کلو پرامید 6عدد
13- قرص رانیتد ین 6عدد
14- پرل نیترو گلیسیرین 6عدد
15- باند ساده 10سانت 1عدد
16- قرص انتی اسید 6عدد
17- قرص استا زو لامید 6عدد
18- قرص دیفنو کسیلات 6عدد
19- مشمع ضد درد 1عدد
20- پودر او آر اس 2عدد
لوازم بقا :
1-سوت 1عدد
2-چراق قوه+باتری کوچک 1عدد+4عدد
3-کبریت 1 بسته
4-دستمال کاغذی 1بسته
5-پلاستیک ضد آب بزرگ 2عدد
6-نخ وسوزن 1عدد
7-دستکش معاینه لاتکس یکبار مصرف 1 جفت
8-قرص کلر 4عدد
9-فندک 1عدد
10-سنجاق قفلی 3عدد
11-نی 2عدد
12-پد ضد سرما زدگی انگشتان 1بسته
13-کیسه خواب اورژانس 1عدد
14-قطب نما 1عدد
15-چاقوی چند منظوره 1عدد
16-مداد و یادداشت 1عدد
17- قرص الکل جامد 4عدد
18- مواد غذایی فشرده شده 4عدد
راهنمای مصرف کمک های اولیه:
1- با استفاده از دو دستکش معاینه شرایط تمیز بودن محیط زخم بندی را رعایت فرمایید.
2- از چسب رولی پارچه ای در موارد زخم بندی هاآتل بندی ها و هم چنین در ترمیم چادر
و کیسه خواب وغیره می توا نید استفاده نمایید.
3- پس از مصرف پمادها درب انها را محکم ببندید تا از شستشو الوده کردن سایر لوازم پیشگیری شود.
4- از آبسلانگ جهت اتل بندی انگشتان صدمه دیده می توان استفاده کرد.
راهنمای
مصرف داروها:
موارد مصرف قرصها به شرح زیر است:
|
ردیف |
نام دارو |
نحوه مصرف |
موارد مصرف |
|
1 |
قرص استامینیفون |
هر 6 ساعت |
سر درد- التهاب- سرما خوردگی - کوفتگی |
|
2 |
قرص متو کلو پرامید |
هر 6 ساعت |
سر گیجه- تهوع-استفراغ |
|
3 |
قرص رانیتیدین |
قبل از غذا |
سوزش سر دل-تهوع-درد سر دل-زخم معده |
|
4 |
قرص آنتی اسید |
بعد از غذا 1-2 عدد |
ترش کردن- سوزش سر دل |
|
5 |
قرص دیفنو کسیلات |
هر 6 ساعت 1عدد |
دل درد- اسهال- دل پیچه |
|
6 |
قرص استا زو لامید |
هر 6 ساعت 1 عدد |
ارتفاع زدگی- بی خوابی در ارتقاع - سردرد در ارتفاع |
|
7 |
پرل TNG |
هر 5 دقیقه زیر زبانی حد اکثر تا 3 عدد |
درد سینه یا سا بقه مشکل قلبی-درد قفسه سینه با حالت تهوع و تنگی نفس و عرق سرد |
تذکرات:
1- با توجه به تاریخ انقضای داروها، باید هر 6 ماه با کنترل داروها، داروهای تاریخ
کذشته از دور مصرف خارج و داروهایی با تاریخ اعتبار جدید جایگزین شوند.
2- بهتر است کیف امداد در دمایی بین 2 تا 30 ئرجه سانتی گراد نگهداری شود.
3- هنگامی که چراغ قوه را استفاده نمی کنید، بهتر است باطری های آن را خارج کرده و
پیش از هر برنامه باطری نو در آن جایگزین کنید.
4- در صورت مصرف هر کدام از لوازم کیف امداد و نجات، باید در نزدیک ترین زمان و پیش از شروع برنامه ی بعدی آن وسیله را جایگزین کرد.
5- پیش از شروع هر برنامه همه ی لوازم کیف امداد و نجات را با فهرستی که از پیش تهیه کرده اید، کنترل کنید تا موردی جا نماند.
6- داشتن نقشه در جهت یابی و پیدا کردن مسیر صحیح در برنامه های کوه نوردی در درجه نخست قراردارد.
گردآوری:
دکتر حمید مساعدیان
دبیر کمیته پزشکی فدراسیون کوهنوردی
عضو کمیسیون پزشکی اتحادیه جهانی کوه نوردی
نوشیدنی‌های ورزشی و انواع آن
نوشیدنی‌های
ورزشی و انواع آن
حدود50 درصد وزن بدن آب است که این
درصد در بدن ورزش کاران به دلیل عضلانی بودن بیشتر است. آب به عنوان حامل بسیاری
از مواد مغذی، بستری جهت انجام فعالیتهای بیولوژیک و عاملی برای تنظیم حرارت
درونی در بدن نقش دارد. بر این اساس و با توجه به میزان بالای سوخت و ساز بدن در
ورزش کاران، این افراد از گروه‌های در معرض خطر کمبود آب هستند و در چنین شرایطی
تامین و تکمیل ذخایر مایعات بدن از اهمیتی خاص برخوردار است.
براساس توصیه‌ی کالج آمریکایی طب
ورزشی،آب بدون هیچ‌گونه افزودنی یا ترکیب اضافی می تواند مایعات از دست رفته در طی
یک فعالیت ورزشی را که برای مدت زمانی کم‌تر از یک ساعت به طول می‌انجامد، به خوبی
جبران کند. البته برخی مطالعات نشان‌گر آن است که مصرف مایعی که حاوی ترکیبات
کربوهیدراتی و الکترولیت‌ها باشد، می‌تواند در ورزشهای قدرتی (که در مدت زمان کوتاه انجام می‌شوند)
نیز موثرباشد.
عقیده‌ی عامه‌ی مردم و ورزش کاران بر
این است که با مصرف آب، بلافاصله ذخایر مایعات فرد جایگزین میشود، لیکن چنین چیزی
در عمل صادق نیست، زیرا مایعات مصرفی نیز همانند غذا می‌بایست مسیر دستگاه گوارش
را طی نموده و جذب شوند. بنابراین مدت زمانی خاص جهت جذب مایع، ورود آن به خون و
بازسازی ذخایر مایعات مورد نیاز می‌باشد. این دوره‌ی زمانی وابسته به سرعت جذب
مایع می‌باشد و سرعت جذب، خود وابسته به حجم، نوع و اسمولالیته‌ی مایع مصرفی است.
همچنین سرعت تخلیه‌ی معده پس از نوشیدن مایعات، برمیزان و سرعت جذب مایعات و مواد
مغذی موجود در آن تأثیر می‌گذارد. از مهم‌ترین عوامل موثر بر سرعت تخلیه‌ی معده، اسمولالیته
و تونیسیته‌ی محلول می‌باشد. چنین شرایطی موجب گردیده که تحقیقات متعددی در طی سال‌های
اخیر به بررسی و تهیه‌ی محصولاتی، جهت تسهیل جایگزینی مایعات از دست رفته در طی
ورزش بپردازند.
انواع نوشیدنی‌های ورزشی موجود در
بازار
1- محصولات پودری:
این محصولات به صورت پودر تهیه گردیده
و برای مصرف می‌بایست پودر را در آب حل نموده و سپس مصرف نمود. مزیت اصلی این قبیل
محصولات ،سهولت حمل و نقل آن‌هاست، زیرا در محصولات آماده‌ی مصرف ،حجم زیادی از
ظرف محصول را آب به خود اختصاص می‌دهد و آن چه در مورد مصرف این محصولات موجب
نگرانی است، عدم اطمینان از دسترسی به آب سالم و نحوه‌ی تهیه‌ی نوشیدنی است.
بهترین و ایده‌آل‌ترین انواع نوشیدنی‌های
ورزشی، نوشیدنی‌های ایزوتونیک می‌باشند.
2- محصولات آماده‌ی مصرف:
این نوشیدنی‌ها در قوطی‌ها و ظروف
مخصوص بسته‌بندی گردیده و برای مصرف آنها کافی است، درب قوطی را باز نمایید. این
قبیل محصولات به دو گروه محصولات معمولی و محصولات ایزوتونیک قابل تقسیم می‌باشند.
الف- نوشیدنی‌های ورزشی معمولی: این محصولات
که به تازگی در بازار کشور انواعی از آنها تهیه و عرضه می‌گردد، به دلیل سهولت
مصرف مطلوب است. لیکن، آن چه که می‌بایست مورد بررسی قرار گیرد، درصد مواد و
ترکیبات موجود در این نوشیدنی‌هاست، زیرا همان طور که ذکر گردید با کاهش یا افزایش
هریک از ترکیبات ممکن است میزان و سرعت جذب مایع دچار نقص گردد و این امر با
افزایش درصد مواد کربوهیدراتی، املاح غیرضروری یا ویتامین‌ها به وجود خواهد آمد.
مصرف چنین نوشیدنی هایی، نه تنها برای عملکرد ورزشی یک ورزشکار مفید نخواهد بود،
بلکه موجب آسیب آن نیز خواهد شد.
ب- نوشیدنی‌های ایزوتونیک: در تهیه‌ی
این نوع نوشیدنی‌ها درصد مواد متشکله و ترکیبات به گونه‌ای در نظر گرفته میشود که
با میزان اسمولالیته‌ی مایعات بدن برابر بوده و در نتیجه پس از مصرف ، آب و مواد مغذی
موجود در آنها به سهولت جذب بدن می‌شوند. بنابراین در واقع این نوع نوشیدنی‌ها ،
بهترین و ایده‌آل‌ترین انواع نوشیدنی‌های ورزشی می‌باشند. البته در حال حاضر این محصولات در
بازار کشورمان گستردگی زیادی ندارد و دسترسی به آنها چندان آسان نیست.
صاعقه (رعد و برق)
بر اثر برخورد ابرهای دارای بارهای غیر هم نام، واکنشهای الکتریکی شدیدی به صورت نور و صدای شدید بنام صاعقه یا رعد و برق تولید می‌گردد که با نور و صدای شدید همراه است. رعد و برق قادر است صدماتی جدی وارد آورد، می‌تواند به راحتی انسان و یا حیوان را از پای درآورد، زیرا از جریان الکتریکی بسیار بالایی برخوردار است که مدت آن کم بوده ولی قدرت آن زیاد است. براساس مطالعات و بررسیهای به عمل آمده توسط متخصصین امر تعداد رعد و برق در هر لحظه در سراسر دنیا بین 1500 تا 2000 بار می‌باشد. به عبار دیگر حدود 6000 جرقه الکتریکی در هر دقیقه در دنیا زده میشود. شدت جریان الکتریکی در رعد و برق ممکن است بین 10000 تا 40000 آمپر باشد (درحالی که حداکثر شدت جریان قابل تحمل معمولاً ازچند صد متر متجاوز نمیکند). تخلیه بار الکتریکی از یک ابر به ابر دیگر و یا به زمین بوجود میآید، می‌تواند قلب انسان را از کار بیاندازد، ششها را پاره کند و سبب سوختگیهای جدی در بدن شود. هوایی که نور برق از میان آن میگذرد به شدت گرم میشود. جریان الکتریکی شدید میزان حرارت هوا را در کانالی که برق از آن عبور می‌کند برای مدت یک میلی‌ثانیه از 30000 درجه سانتیگراد بالا میبرد. هوایی که به طور ناگهانی این میزان گرم میشود به سرعت منبسط شده و ضربهای به هوای اطراف میزند و امواجی را با فشار بین 10 تا 30 اتمسفر بوجود میآورد. اغلب فلزاتی که به عنوان وسایل زینتی به کار میروند مانند گردنبند و دست بند نیز می‌توان هنگام رعد و برق خطرناک باشند. در موقعی که رعد و برق شدید رخ می‌دهد بهترین کار برای حفظ سلامتی این است که هر نوع وسیله فلزی که در دست دارید را فوراً رها کنید و از ریسک کردن بپرهیزید.
هشدار های لازم:
• از درختان تک و بلند، تپه ها، تیرکها، سیم برق هوایی،فنس ها، لوله های فلزی آب،مناطق و علفزار های مرطوب وجویبار ها ومکان های پر آب ورودخانه ها دور شوید واز آنها فاصله بگیرید. ایستادن زیر درخت روی تپه هنگام صاعقه خطرناکترین اقدام است.
از لبه صخره ها و بلندی قله ها فاصله بگیرید وبه ارتفاعات پایین دست فرود آیید.
به غار های عمیق پناه ببرید.غار های کم عمق می تواند خطرناک باشد.
• به اشیاء فلزی از قبیل کلنگ، باتوم کوهنوردی ،لوازم فنی سنگ نوردی،عینک با فریم فلزی وهر وسیله فلزی دیگر دست نزنید.
• اگر در محوطه ای مسطح هستید در محلی باز – بدون درخت – به حالت خمیده دست را روی زانوهای خود قراردهید و باقی بمانید در نقاط مرتفع پناه نگیرید .
• اگر لباسهای شما خیس است سعی کنید آنها را هر چه زودتر خارج کرده و از خود دور کنید.
• اگر هنگام رعد و برق، احساس کردید که موهای سر یا دستهای شما سیخ شده و یا از سنگها و تورهای فلزی اطراف خود صدای وزوز شنیدند ویا بوی اوزون به مشام رسید، فورا آن محل را ترک کنید.
• به مکانهای زیر بروید:بین درختان کوتاه در بین درختان بلند ،مکانهای خشک وبدون گیاه.
• طناب های را که به همراه دارید بخصوص اگر خیس ومرطوب شده اند از خود دور کنید.
• تنها در موارد اورژانس از تلفن همراه استفاده کنید.
• در هنگام رعد و برق سریعا بر روی زمین نشسته ،دولا شوید.هرگز به طور مستقیم روی زمین دراز نکشید.
• در هنگام رعدوبرق از تجمع به دور هم خودداری نمایید.
• دستگاههای الکتریکی خود را خاموش کنید.
سوختگی های الکتریکی ناشی از رعد وبرق :
عبور جریان الکتریکی و صاعقه از بدن احتمالاً باعث ایجاد جراحتهای وخیم و حتی مرگ آور می شود . جریان برق ممکن است از صاعقه ( برق زدگی )باشد . وقتی جریان برق از نقطه ای وارد بدن می شود از محل دیگر که در آن بدن با زمین تماس دارد خارج می شود . نقاط ورود و خروج جریان برق از بدن آسیب می بیند و آسیب این نقاط به صورت حفره ای شبیه به محل ورود گلوله به چشم می خورد . به غیر از محل ورود و خروج جریان برق ،بافتهایی که در مسیر این دو نقطه قرار دارند نیز تحت تأثیر جریان برق و حرارت تولید شده تخریب می شوند به طوری که هرچه ولتاژالکتریکی که وارد بدن می شود بیشتر باشد ، سوختگی ایجاد شده عمیق تر و جراحتهای باقی مانده وخیم تر خواهند بود . علاوه بر این ، جریان الکتریکی ضمن عبور از بدن در اعصاب ( محیطی و مرکزی ) ، ماهیچه ها و قلب تغییرات شیمیایی قابل توجهی ایجاد می کند و باعث اختلال در واکنش های بدن شده و یا به طور کلی باعث توقف آنها می شود ، در بسیاری از موارد اگر چه سوختگی خارجی ( محل ورود و خروج جریان برق ) به طور فریبنده ای کوچک است اما این مقدار کوچک نباید پوششی بر آسیب های وخیم تر عمقی باشد و ما را به اشتباه بیاندازد .
صاعقه یک منبع طبیعی تولید الکتریسیته ( جریان مستقیم با سرعت و ولتاژ فوق العاده زیاد ) است که به طور عادی برای رساندن خود به زمین از نزدیکترین زائده بلندی که در آن حوالی وجود دارد استفاده می کند و اگر شخصی در تماس با ، یا حتی نزدیکی به یک زائده طبیعی مانند درخت ، برج یا دکل باشد صدمه شدیدی خواهد دید . الکتریسیته تولید شده به وسیله برق آسمان عمرش فوق العاده کوتاه است اما می تواند موجب مرگ آنی ( به علت ایست قلبی - تنفسی ) یا حداقل سبب به آتش کشیدن لباس شخص شود ( اما صدمات بافتهای عمقی به نسبت سبکتر است ) . بنابراین در زمان رعد و برق باید به سرعت از محلهای خطرناک دور شد .
عوارض تهدید کننده جان مصدوم درصاعقه زدگی :
با ورود جریان برق وصاعقه به بدن در اثر انقباضهای الکتریکی سفت ( کزازی شکل ) عضلات تنفسی یا آسیب مراکز تنفسی در مغز ( در بصل النخاع ) ایست تنفسی عارض می شود و پس از مدتی قلب نیز از حرکت می ایستد . البته اگر جریان برق از خود قلب نیز عبور کرده باشد با ایجاد انقباضات کرمی شکل و غیرمؤثرو اسپاسمودیک در بطن ( فیبریلاسیون بطنی ) ایست قلبی اولیه خواهیم داشت . پس از ایست قلبی - تنفسی اگر در عرض ۴ تا ۶ دقیقه عملیات احیاء شروع نشود مرگ قطعی و حتمی خواهد بود . اما قبل از شروع عملیات احیاء ابتدا باید تماس مصدوم را با جریان برق از بین ببریم .
گردآوری:
دکتر حمید مساعدیان